เปิดห้องเรียน วิถีครู รุ่นที่ 7 กับเนื้อหาแรกของปีนี้ในหัวข้อ “มหัศจรรย์การตั้งคำถาม” ขอบคุณผู้เข้าร่วมกิจกรรมทั้งหมดประมาณ 54 ท่านสำหรับการร่วมฝึกตั้งคำถามและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ตลอด 3 คืน เมื่อวันที่ 23 – 25 สิงหาคมที่ผ่านมา
โดยกิจกรรมนี้ได้ชวนผู้เรียนเปิดโลกของการเป็นครูให้แก่ตนเองและผู้อื่น ผ่านพลังของการตั้งคำถามในแบบต่างๆ ที่ไม่ได้เป็นเพียงการตั้งคำถามเพื่อหาคำตอบเท่านั้น แต่ยังเป็นพลังในการสะท้อนตนเองและการทะลายความยึดมั่นที่เป็นกับดักของความคิดอีกด้วย
✍️ 🫶 🌱 ☀️
“เห็นถึงพลังของการตั้งคำถามจริงๆ ค่ะ คำถามสามารถลงไปสัมผัสความรู้สึกส่วนลึกเลยค่ะ ทำให้เกิดความเชื่อมั่นเพิ่มมากขึ้นว่าการเกิดการเปลี่ยนแปลงของแต่ละคน สามารถเกิดจากการตั้งคำถามทั้งการถามตัวเอง และนำคำถามที่เราฝึกถามตัวเองไปถามคนอื่นต่อ”
“รู้สึกสนุกกับการฝึกตั้งคำถามค่ะ จากที่ไม่เคยที่จะตั้งคำถามกับตัวเอง เจอโจทย์ครูถึงกับอึ้งเพื่อที่จะต้องใคร่ครวญตัวเองเกี่ยวกับคำตอบ ในคอร์ส ชอบที่ครูให้ตั้งคำถามคิดอะไรได้ไม่ต้องกลัวจะผิดไม่ต้องการตำตอบก็มี ทำให้มีอิสระในความกล้าที่จะตั้งคำถามค่ะ ยังมีความประทับใจในช่วงเวลาที่ได้แบ่งปันในกลุ่มย่อย และนึกถึงคำครูที่ว่า “ฉันให้สิ่งใดแก่ตัวเองและแก่เพื่อนในกลุ่ม” บรรยากาศการแบ่งปันในกลุ่มมีความเปิดกว้างและผ่อนคลายเหมือนเราทุกคนมี เป้าประสงค์ร่วมกันในการเรียนรู้ มีการให้กำลังใจ มีบางสิ่งที่เป็นจุดร่วม และจะร่วมเรียนรู้และพัฒนาตนเองในคอร์สต่อๆไปด้วยค่ะ”
“เข้าใจถึงการใช้ตั้งคำถามปลายเปิดและปลายปิดที่มีวัตถุประสงค์และความเข้มข้นต่างกัน และในการเรียนรู้ยังสามารถเปลี่ยนแปลงคำถามใหม่ให้เห็นอีกด้านอีกมุมการเปลี่ยนคำถามใหม่ก็ช่วยเปิดมุมมองและช่วยสืบค้นคำตอบที่กว้างและลงลึกมากขึ้นด้วย การฝึกสัมภาษณ์ตัวเองโดยจินตนาการว่าตนเองเป็นพิธีกรชื่อดังและตอบเองด้วยการเขียนแบบไม่หยุดปากกาเป็นอะไรที่สนุกและแปลกดีค่ะฝึกจินตนาการ ถามเองตอบเองแต่ได้แง่มุมและคำตอบในตัวมันเองดีทีเดียว อีกเรื่องที่น่าสนใจคือการใช้คำถามกระตุ้นความใคร่รู้และส่งเสริมการเรียนรู้แทนคำสั่งหรือการบอกเล่าซึ่งเป็นสิ่งที่ต้นเองจะนำมาฝึกฝนต่อยอดกับตัวเองให้อยู่ในเนื้อในตัวแล้วก็สามารถนำไปใช้กันงานที่ทำได้ด้วย”
“เพิ่งรู้สึกว่าการตั้งคำถาม เป็นส่วนสำคัญในการหาคำตอบ ปกติจะรู้สึกแค่ว่าการหาคำตอบที่ดีก็เพียงพอ แต่จริงๆ คำถามมีส่วนสำคัญที่ทำให้เกิดความคิดที่ต่อยอดได้ การตั้งคำถามที่ต่อยอด ลงลึก ยิ่งทำให้เราสืบค้นตัวเองได้ดีกว่าเดิม รวมถึงการเขียน self reflection ก็ทำให้ได้คำตอบที่ไม่คาดคิด”
“รู้สึกได้ฉุกคิด ได้ชวนให้มองคำถาม ตั้งคำถามแบบใหม่ ได้มุมมอง อะไรใหม่ และมีความชัดเจนในสิ่งที่กำลังปฏิบัติ อยู่ แม้ว่า ในบางขณะ จะรู้สึกว่า “ธนูปักเข่าก็ตาม” จะฝึกฝน ฝึกฝืน ในการรักและเมตตาต่อตัวเอง ตั้งคำถามแบบใหม่ อนุญาตให้ตัวเองทำในสิ่งที่ตัวเองไม่ชอบบ้าง จะลองเป็นเอลซ่าที่ใช้เวทมนต์ อย่างสนุกสนาน จะเป็นวูดดี้ ที่ทำให้ Buzz ได้ตาสว่าง และรู้ว่า ตัวเอง ไม่ใช่นักรบอวกาศ แต่เป็น “ของเล่น” ที่มีคุณค่าในตัวเอง”
“ทำให้เห็นพลังของ คำถามที่ดี ว่าสามารถกระตุ้นความคิดและมุมมองใหม่ ๆ ได้ต่อไป ได้เห็นตัวอย่างคำถามที่เรียบง่ายแต่ทรงพลัง นำไปใช้ได้ทั้งในชีวิตประจำวัน การเรียน และการทำงานค่ะ 😇👍”
“รู้สึกสนุก ประทับใจในการสอนและเนื้อหา มีว้าวโมเม้นท์หลายครั้ง เนื้อหา เป็นประโยชน์กับการทบทวนชีวิตตนเอง และการนำไปใช้ใช้ต่อในการทำงานสอนของตนเอง”
” รู้สึกแปลกใจและมหัศจรรย์ว่าการตั้งคำถามทำให้เราได้เห็นอะไรได้มากขึ้น กว้างขึ้น และลึกขึ้น ได้ถึงขนาดนี้เลยเหรอ เป็นเทคนิคที่ไม่เคยคิดมาก่อนเลย การฝึกตั้งคำถามในหลายๆรูปแบบตามที่เรียนมาน่าจะสามารถประยุกต์ใช้ในชีวิตและทำให้เราเข้าใจตัวเองมากขึ้น”
“ได้คิดถึงการตั้งคำถามในแง่มุมใหม่ ๆ และไม่ได้เน้นที่การหาคำตอบเท่านั้น ได้ฝึกตั้งคำถามเยอะดีค่ะ ข้อคิดที่ได้ฝึกฝนคือ อย่าหลีกลี่ยงคำถามที่ไม่อยากตอบ และได้ฝึกฝนการตั้งคำถามในหลาย ๆ รูปแบบโดยเฉพาะการเป็นโดราม่อนค่ะ”
“รู้สึกว่า การตั้งคำถาม สามารถเปลี่ยนแปลงชีวิตได้ และนำคำถาม มาประยุกต์ ใช้ในการทำงาน รู้สึก เอ๊ะ รู้สึกมีสติก่อนเขียนคำถามทุกครั้ง รู้สึกได้ใช้โยนิโสมนสิกา ในการเขียนคำถามและคำตอบ ในกิจกรรม ฟรีไลท์ติ้ง และกิจกรรมเข้ากลุ่มย่อย รู้สึกได้รับการเติมเต็ม และมีการแชร์ริ่ง ระหว่างสมาชิก บางคำถาม เป็นคำถามที่ไม่เคยถามตัวเองตรงๆ เลย รู้สึกถึงคำว่า มหัศจรรย์แห่งการตั้งคำถาม และบางคำถาม เมื่อตอบแล้ว รู้สึกว่าคำตอบเปลี่ยนไปจากเดิม ในส่วนสุดท้าย โดยเฉพาะช่วงฟรีไลท์ติ้ง ที่ต้องเอามือแนบหัวใจ เพื่อเปิดใจ และสงบ ก่อนเขียนคำถามทุกครั้ง ทำให้ได้หยุดคิด มีสติไตร่ตรอง ในความเงียบ บางครั้งใช้การเดินจงกรมก่อนเขียน เพื่อเรียกสติ ในการคิด ก่อนตอบคำถามออกไป ทำให้รู้สึกว่า ในบางครั้ง การตั้งคำถามที่ถูกต้อง ทำให้เจอคำตอบที่เหมาะสม และมีความสุขมากขึ้น”
“ได้รับความสงบทางใจ หรือ รู้สึกได้นั่งคุยกับตัวเองอย่างจริงจัง รู้สึกถึงความสุข และได้ขอบคุณตัวเอง ที่นำพาเข้ามาในกิจกรรมครั้งนี้ รู้สึกถึงพลังคำถามที่ดี และสิ่งที่ได้ ฝึกฝน คือฝึกฝนการใช้ความคิด การใคร่ควญอย่างลึกซึ้ง จากสิ่งรอบตัว และสิ่งที่ได้รับจากการอบรม คือการไม่ตัดสินคำตอบของคนอื่น และบางครั้ง ทำให้เรามองต่าง จากสิ่งเดิมๆ ที่เป็นอยู่ ด้วยการใช้คำถามที่ต่างออกไป รู้สึกถึงพลังของการตั้งคำถาม การนั่งนิ่งๆๆ กับตัวเองบ้าง การตั้งคำถามกับสิ่งที่เป็นอยู่ คือ ทำให้เจอทางเลือกที่เหมาะสม และ สามารถนำเนื้อหา ไปสอนต่อ ให้กับนักศึกษา หรือบุคคลที่อยู่รอบตัวด้วย ขอบคุณสำหรับกิจกรรมดีๆ ใน 3 คืนนี้มากๆค่ะ”
“มหัศจรรย์ สมกับชื่อกิจกรรม เพราะไม่คิดว่า การตั้งคำถามจะมีพลัง ช่วยสะท้อนตัวเราทั้งด้าน บวก และลบ และ บอกสิ่งที่เราจะทำให้ดีขึ้นได้ด้วยตัวเอง จากการตั้งคำถาม และกระบวนการทั้งหมดที่ครูออกแบบ (ชุดคำถาม / การแลกเปลี่ยน เพื่อนกลุ่มเล็ก กลุ่มใหญ่ / การเติมความคิด ความรู้และประสบการณ์ตรงของครูด้วย) ”
“เป็นคนที่ไม่ค่อยได้ฝึกการตั้งคำถามดีๆ ทำให้เกิดการชะงักในการทำกิจกรรมหลายๆ ครั้ง คือ คิดคำถามไม่ออก และมักมีมุมมองเดียวในการคิดคำถาม พอครูให้ลองเปลี่ยนมุมมองในการตั้งคำถามใหม่ ทำให้รู้ว่าคำถามที่มีความหมายเดียวกัน สามารถตั้งคำถามได้หลากหลายรูปแบบ และยังสามารถลงรายละเอียดการถามได้หลายมิติ เพื่อให้ได้รับคำตอบที่ครอบคลุม ชัดเจน รอบด้าน …บางคำถามที่เปิดไพ่เจอ พอได้รับคำถามมาก็ถึงกับอึ้ง คือ มันเจ็บจี๊ด โดนใจ เป็นคำถามที่เราหลบเลี่ยง หลีกเร้นมาตลอด แต่ไม่รู้ตัว …บางคำถามก็ทำให้ได้ทบทวนตัวเอง ว่าสิ่งที่เราจะต้องทำต่อไปในอนาคตคืออะไร เป็นการเรียนรู้ที่ได้กลับมาฝึกดูใจในการตั้งคำถามให้ทรงพลังและต่อเนื่อง แถมบางครั้งคำถามก็ไม่ต้องมีสาระมากก็ได้ ใช้วิธีเปรียบเทียบง่ายๆ ก็ได้ เช่น วิธีเจริญสติกับลมหายใจ เปรียบกับ หนูคอยชะเง้อดูแมว แมวไปไหน หนูคอยแอบตามไม่ให้แมวเห็น ทำให้แจ่มแจ้งเห็นภาพชัดและเข้าใจง่ายไปเลยค่ะ”
“คือเป็นประสบการณ์ใหม่ของชีวิตเพราะน้อยครั้งที่จะถามตัวเองเพราะเราอาจกลัวคำตอบของตัวเอง เป็นการก้าวข้ามความกลัวภายในหลายๆเรื่องค่ะ สิ่งที่ได้รับคือการยอมรับความจริง และความกล้า พยายามทำในสิ่งที่ดีเพื่อตัวเอง การถามตัวเองในเรื่องละเอียดอ่อนไม่น่ากลัวอย่างที่คิด รู้สึกขอบคุณตัวเองที่กล้าทำแบบฝึกหัด ทุกคนที่ร่วมชั้นเรียน ขอบคุณครูมากๆเลยค่ะ”
“เป็นกิจกรรมที่สร้างสรรค์ ที่ทำให้ตัวเองเปลื่ยนความคิดว่า การตั้งคำถาม จะไม่ใช่คำถามแบบถามลอยๆอีกแล้ว เป็นสิ่งพิเศษ และมีเป้าหมาย เพื่อพัฒนาตนเอง และต้องฝึกเพิ่มอีกมากและได้หยุดคิดมากขึ้นค่ะ ในตัวอย่างจากครู ในทุกแบบฝึกหัด จะนำมาเป็นต้นแบบ แนวทางการตั้งคำถาม ต่อสิ่งที่เกิดขึ้นในขณะนี้ในชีวิตของตัวเอง จังหวะพอดีจริงๆ ค่ะ ที่ครูสอน ตัวเองกำลังอยู่ในสถานการณ์ที่กดดัน จากลูกชายวัยรุ่นที่ทำให้เกือบไม่ได้เข้าเรียนในวันแรก และในการเปิดไพ่ ของวันที่ 2 และเปิดคำถามจากลิงค์ในวันที่ 3 มันช่างตรงกับสิ่งที่เกิดขึ้นจริงๆ”
“รู้สึกว้าวกับการเรียนกับบางคำถาม รู้สึกมหัศจรรย์กับการตั้งคำถาม คำถามสร้างแรงกระเพื่อมในจิตใจ ในการเรียนถึงกับสั่นสะเทือน น้ำตาไหล ตั้งแต่วันแรก และก็มาในวันสุดท้าย ขณะเขียนภาวนา ได้คุยกับตนเอง เหมือนมีคนมารับฟังเสียงในหัวใจที่ซ่อน หรือปกปิดมานาน เหมือนได้เจอได้คุยเด็กน้อยคือตัวเราเองในวัยเด็ก ส่วนเวลาให้นึกถึงคำถามที่เราฝังใจ (ด้านไม่ดี) ก็เหมือนเราไปเปิดแผลเป็นที่หายดีหรือลืมนึกถึงมานาน รู้สึกไม่ค่อยอยากคิดถึง ไม่สนุก ไม่มีความสุขที่ได้นึกถึงเท่าไหร่นัก ตรงกันช้ามกับคำถามที่สร้างความประทับใจ สร้างการเปลี่ยนแปลงก็เป็นสิ่งที่ทำให้เราอยากแบ่งปัน อยากต่อยอดสู่การช่วยผู้อื่นต่อไป …คำถามที่ดี ต้องมีเวลาอยู่กับตนเอง บรรยากาศ พื้นที่ปลอดภัย มีสมาธิ ได้ใคร่ครวญและระลึกรู้ใจตนเอง
คำถามที่ดีสามารถเปลี่ยนชีวิตเราได้ การจะเปลี่ยนแปลงโลก สังคม หรือผู้อื่นได้ คนแรกที่เราควรจะต้องเริ่มเปลี่ยนแปลง คือเปลี่ยนและพัฒนาตัวเราเองก่อน เริ่มการเปลี่ยนแปลงจากภายในใจของตนเองก่อน คือ Mindset และความเชื่อของเรา Inside Out จากภายในสู่ภายนอก ”
“ได้เรียนรู้การตั้งคำถามที่ดี เจ๋งๆ ที่มีส่วนช่วยผลักดันชีวิตของตนเอง ให้ขับเคลื่อนไปข้างหน้าได้ ก็รู้สึกดีมากแล้วนะคะ แต่ตอนต้องตั้งคำถามแบบเปรียบเปรยให้มันดูเบาๆ โดยนำไปเทียบกับ ประตูวิเศษ ตะเกียงอาละดิน การนั่งไทม์แมชชีน อะไรแบบนั้น ทำให้รู้สึกว่า ว้าว ตนเองสามาถตั้งได้ทั้งแบบที่เจ๋งๆ คลูๆ แล้วก็แบบผ่อนคลาย สบายๆ ด้วย คิดว่าจะสามาถนำไปถามเพื่อนๆ ให้เป็นประโยชน์ต่อพวกเค้าได้ด้วย หรือ อาจจะตั้งเล่นๆ ให้คนใกล้ตัวได้ฝึกคิด ฝึกใคร่ครวญได้ โดยตนเองไม่กลายเป็นตัวประหลาดที่จริงจังหาความหมายกับชีวิตเกินไป คิดว่า จะเอาไปตั้งเล่นๆ ให้แม่ตอบบ้าง”
“ได้คำถามที่มีคำตอบอยู่ภายใน แต่เราไม่เคยได้ยินมัน วันนี้มีคำตอบ ปล่อยวางได้ ใจเบา และดำเนินชีวิตต่ออย่างปกติที่ควรเป็น ปกติเวลาตั้งคำถามกับตัวเอง หรือกับคนอื่น เราคาดหวังคำตอบ แต่การเรียนครั้งนี้ทำให้รู้ว่าการตั้งคำถามสามารถเป็นได้หลายรูปแบบ และคำตอบก็สามารถเป็นได้หลายรูปแบบเช่นกัน”
“ชอบที่เป็นคำถามให้กล้าถามตัวเราเองไปจุดที่แตะขอบ โดยกลับมาตระหนักและทบทวนลงลึกถึงความคิดความเชื่อที่ยึดติดในอดีตถึงปัจจุบัน”
“รู้สึกดีสนุกมาก ตามคำถาม ไม่เคยคิดถึงมาก่อน ทำให้เรากลับมาทบทวน ใคร่ครวญตัวเอง และผู้อื่น อึ้ง ทึ่ง บางคำถามต่ออย่างมาก เพราะไม่รู้จะตอบอย่างไร ข้อคิด บางสิ่งบางอย่าง ก็มีมุมมองที่หลากหลาย ฝึกการมองหรือคิด ในบางมุมที่ไม่เคยคิดไม่เคยมอง พอเปลี่ยนมุมมองและวิธีคิด ก็ได้คำตอบ หรือเจอทางออกที่ง่ายขึ้น”
“ทำให้ได้คิดต่อยอดคำถามไปเรื่อย ๆ จนได้ความกระจ่างในหลาย ๆ เรื่อง ในแบบที่ไม่เคยคิดถึงมาก่อน ได้รู้ว่าการตั้งคำถามนั้นทรงพลังกว่าที่คิด และได้รู้จักตัวเองมากขึ้น”
“ชอบและรู้สึกแปลกใจในบางบทเรียนที่ครูฝึกให้ตั้งคำถาม ทำให้ตัวเองออกจากความคิดเดิมๆ ว่า จะถามแบบนั้นได้ด้วยเหรอ แต่พอลองฝึก รู้สึกว่าเหมือนเปิดช่องทางให้ก้าวออกจากกรอบความคิดเดิม เพื่อไปค้นหา และพบเจอหนทางใหม่ๆ โอกาสใหม่ๆ รู้สึกเปิดโลกทัศน์มากๆ ค่ะ”
“รู้สึกดีใจที่ได้ให้โอกาสตนเองได้มาร่วมกิจกรรม รู้สึกประทับทุกกิจกรรม รู้สึกขอบคุณอาจารย์และทีมงาน รู้สึกประทับใจทุกกิจกรรม ที่ค่อยๆไล่เรียงข้อมูลบทเรียน ให้ได้ปฏิบัติ และประทับใจเพื่อนๆ ที่ร่วมแชร์แบ่งปันสะท้อนตนเองร่วมกัน ได้ฝึกเปิดใจ กับการตั้งคำถาม แบบต่างๆ ได้พบคำตอบ ได้เห็นมุมมองอีกมุม การยอมรับตนเอง”
“ชอบหลักสูตรนี้มากค่ะ เพราะตั้งคำถามกับตัวเองจนได้ยินเสียงข้างในจริง ๆ และปลดล็อก ตัวเองจากความกลัว และทำให้กล้าหันกลับมามองตรง ๆ แทนการหนีต่อไป 💙ค่ะ ทำให้ตื่นรู้ในตัวเองมากค่ะ”
“ได้ทบทวนคำถามได้ทบทวนคำถามที่ตัวเองตั้งออกอย่างอัตโนมัติและพบว่าบ่อยครั้งคำถามที่ตั้งมักจะออกมาในทางลบแต่หลังจากได้เรียนวิธีการปรับมุมมองและตั้งคำถามจากการร่วมเวิร์คช็อปนี้ทำให้คำถามนั้นชวนมองมุม + มากขึ้น”
“ประทับใจที่ได้แลกเปลี่ยนความคิดกับเพื่อน มุมมองบางอย่างของเพื่อนก็ตอบโจทย์เราไดั เช่น การเปลี่ยนคำถามให้เป็นคำถามปลายเปิดของเพื่อย อืมเนอะ ถามแบบนี้ ไปต่อได้ สร้างสรรค์กว่า สะท้อนสถานการณ์ปัจุบันที่อยากจะเปลี่ยนงาน ให้เราได้ตั้งคำถามเยอะๆ เปลี่ยนจากความกังวล เป็นการเตรียมตัวรับมือ ในเวลาเดียวกันในบางเหตุการณ์ การแก้การฟุ้งซ่านของตัวเองจากคำถามที่ไม่มีวันมีคำตอบที่สบายใจ การถามคำถามปลายปิด ก็ช่วยให้ปลงและหยุดคิดได้ชะงัดค่ะ เป็นการเรียนรู้ที่ดีงามมาก”
“จากการที่เผลอปล่อยชีวิตให้ผ่านไปวันๆ ปล่อยให้เป็นไปตามโชคชะตา การได้มาเรียนรู้การตั้งคำถาม ช่วยกระตุ้นการตื่นรู้ เราไม่จำเป็นต้องยอมรับทุกอย่างที่ถาโถมเข้ามาในชีวิต การตั้งคำถามที่ดี ในเชิงสร้างสรรค์ ช่วยจุดประกายการมองเห็นศักยภาพ คุณค่าในตัวตน เปิดโลกให้ชีวิตมองเห็นโอกาสในการพัฒนาตัวเองได้อย่างมากมาย สมกับชื่อคอร์ส มหัสจรรย์การตั้งคำถาม เลยค่ะครู”
“การแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้เรียนอื่นๆ ทำให้เราได้คำถามที่ฉุกคิดสำหรับตัวเรา ตั้งแต่วันแรกเลย ทำให้กลับมาตั้งคำถามกับตัวเอง เพื่อตระหนักรู้และเตรียมพร้อมอะไรบางอย่าง การสอนของครูทำให้เราได้การตั้งคำถามที่ลึกซึ้งขึ้น มีเทคนิคที่จะนำไปใช้หรือปรับใช้ต่อไป เช่น การชวนตั้งคำถามที่ปลดล็อค ไร้สาระ ทำให้รู้สึกได้ว่าการตั้งคำถามไม่ใช่เรื่องยาก แล้วค่อยๆเพิ่มระดับ”
“เป็นกิจกรรมที่ดีมากค่ะ กระบวนการได้ถูกออกแบบมาเป็นอย่างดี ช่วยได้ทบทวนตัวเอง เข้าใจตัวเองและเข้าใจผู้อื่นมากขึ้น ทำให้ได้ฉุกคิดตั้งคำถามให้กับตัวเอง ที่เข้าร่วมอบรม ตั้งใจว่าจะเรียนรู้การตั้งคำถามแก่ผู้อื่น แต่แท้จริงแล้ว การตั้งคำถามกับตัวเองก็สำคัญไม่แพ้กัน เราต้องเรียนรู้ที่จะตั้งคำถามที่ถูกต้อง เพื่อได้คำตอบที่ถูกทาง ถ้าคำถามไม่นำไปสู่การหาทางออกสุดท้ายเราจะหาทางออกไม่เจอ สิ่งที่ได้รับคือได้เข้าใจตัวเอง เจอทางออกของตัวเอ งคิดอะไรได้มากขึ้น เรียนรู้ที่จะเข้าใจและตั้งคำถามให้คำแนะนำผู้อื่นได้”
“รู้สึกประทับใจ ในกระบวนการสอน แม้จะเป็นการเรียนออนไลน์ ยังสัมผัสได้ถึงพลังงานกลุ่มที่ดี ทุกคนตั้งใจมากๆ ค่ะ ชอบตรงที่มีกิจกรรมและแบบฝึกให้ฝึกทำระหว่างเรียนรู้ ทำให้ได้ทบทวนไปในตัว สุดท้าย ขอบคุณ โอกาสได้แชร์ในห้องย่อย เป็นช่วงเวลาที่ดี ที่ได้รับฟังเพื่อนๆ เล่าถึงมุมมองของตนเอง ผ่านคำถามที่ตั้งขึ้นมา เรียนคอร์สนี้ 3 วันพบว่า… ตนเองเปลี่ยนวิธีการตั้งคำถามมากขึ้น ก่อนจะถามจะหยุดคิด และมีสติก่อน เช่น จากเมื่อก่อน ถ้ามีคนถามว่า อยากมีเงินเพิ่ม ทำยังไงดีพี่ เราก็มักจะตอบก่อนเลย ว่า ขายของออนไลน์ สิ เพราะเป็นงานที่เราเคยทำ เราก็มักจะเอาประสบการณ์ตัวเองมาตอบ การเรียน คอร์สมหัศจรรย์ตั้งคำถาม ทำให้ เราหยุดคิด แล้วถามกลับ เพื่อให้เขาได้ตอบตนเองมากกว่า
นอกจากนี้ ยังรู้สึกว่า ได้เครื่องมือการใช้ชีวิตเพิ่มขึ้นมาอีก 1 อย่าง ในกระเป๋าเดินทาง เมื่อเจอทางแยก หรือเจอคำถามว่า เราจะไปซ้าย หรือขวาดี เราก็จะมีเครื่องมือนี้ มาช่วย แทนการคาดเดาไปเอง ที่สำคัญ ต้องหมั่นฝึกฝน และทบทวนเรื่องนี้ บ่อยๆ ค่ะ เมื่อเราแม่นยำขึ้น จะได้พัฒนาไปสู่ การรับฟัง และการตั้งคำถามเพื่อเข้าใจคนอื่น และช่วยเหลือกันและกันได้”